Phi mậu dịch là gì? Hàng hoá phi mậu dịch là gì?

Trong thời đại toàn cầu hóa ngày nay, thuật ngữ "mậu dịch" đã trở nên quen thuộc và thường xuyên được đề cập đến trong các văn bản và cuộc trò chuyện hàng ngày. Tuy nhiên, đôi khi từ "phi mậu dịch" xuất hiện và gây ra những thắc mắc cho nhiều người. Trong bài viết này, GOL sẽ cùng bạn khám phá ý nghĩa và đặc điểm của hàng hoá phi mậu dịch, những tiêu chuẩn và quy định liên quan, cũng như tầm quan trọng của việc đảm bảo sự thông quan và lưu thông thuận lợi của chúng trong lĩnh vực thương mại quốc tế.


1. Hàng hóa mậu dịch và phi mậu dịch là gì

1.1. Hàng hóa mậu dịch 

Mậu dịch là thuật ngữ được sử dụng để miêu tả những loại hàng hoá được kinh doanh và quản lý trực tiếp bởi Nhà nước. Các loại hàng hoá mậu dịch này được vận chuyển và trao đổi từ nơi này sang nơi khác, từ quốc gia này sang quốc gia khác theo quy định và quy trình của Nhà nước.

Hàng hóa mậu dịch nhập khẩu được xem là các loại hàng hoá có hợp đồng và được thực hiện đàng hoàng theo các quy định thương mại quốc tế. Số lượng hàng hoá mậu dịch nhập khẩu trong một năm không bị giới hạn, nhưng chúng thường được gọi là "hàng hoá có hạn ngạch" vì cần phải tuân thủ các quy định về hạn ngạch thương mại của quốc gia.


Trong quá trình nhập khẩu hàng hóa mậu dịch, người mua hoặc người bán cần cung cấp đầy đủ các loại giấy tờ và thực hiện các thủ tục theo quy định hải quan và thương mại. Điều này bao gồm các văn bản ký kết đàng hoàng như hợp đồng mua bán, chứng từ gốc, và các giấy tờ xuất nhập khẩu khác liên quan. Ngoài ra, người mua hoặc người bán cũng phải nộp đầy đủ thuế xuất khẩu và thuế giá trị gia tăng theo quy định của quốc gia nhập khẩu.


Xem thêm: Nhập khẩu mỹ phẩm phi mậu dịch

1.2. Hàng hoá phi mậu dịch là gì?

Hàng hoá phi mậu dịch là những hàng hóa không phải để bán, không có tính chất thương mại và không được thanh toán giá trị thương mại. Thay vào đó, chúng thường được sử dụng cho các mục đích khác như biếu tặng, hàng mẫu, quảng cáo, viện trợ, nghiên cứu, hoặc các mục đích phi thương mại khác.

Một số ví dụ cụ thể về hàng hoá phi mậu dịch bao gồm các mẫu sản phẩm mà doanh nghiệp gửi cho đối tác hoặc khách hàng để thử nghiệm hoặc đánh giá chất lượng trước khi đưa ra quyết định mua hàng, hoặc quà tặng doanh nghiệp dùng để tri ân khách hàng. Ngoài ra, những hàng hoá được sử dụng trong các chương trình quảng cáo, chiến dịch truyền thông, hay viện trợ từ các tổ chức quốc tế cũng có thể được xem là hàng hoá phi mậu dịch.

Khi nhập khẩu hàng hoá phi mậu dịch, không cần có hợp đồng mua bán như khi nhập khẩu hàng hóa thương mại. Thay vào đó, các bên thường thỏa thuận và lập thư thỏa thuận để xác nhận mục đích sử dụng hàng hoá. Mặc dù hàng hoá phi mậu dịch không chịu thuế đầu vào, nhưng vẫn phải trả các chi phí hải quan liên quan đến việc thông quan và kiểm tra hàng hoá qua biên giới.

Nhờ vào sự linh hoạt và đa dạng trong việc sử dụng, hàng hoá phi mậu dịch đóng một vai trò quan trọng trong các hoạt động thương mại và phi thương mại. Điều này giúp tối ưu hóa quy trình giao dịch và đáp ứng nhu cầu đa dạng của các doanh nghiệp và tổ chức trên toàn cầu.


1.3. So sánh hàng hoá mậu dịch và hàng hoá phi mậu dịch 

Giống nhau

Hai loại hàng hoá này có 2 điểm chung nổi bật, cụ thể:

  • Một là, cả hai loại hàng hoá phi mậu dịch và hàng hóa mậu dịch đều phải trả phí GTGT cho nhà nước và các khoản phí quốc tế có kèm theo quy định.

  • Hai là, cả hai loại hàng này đều phải kèm theo hoá đơn để các cơ quản tổ chức có thể kiểm soát được giá trị và kiểm định tính chính xác. Tránh những trường hợp vận chuyển phi pháp giả danh làm các hàng hóa mậu dịch hay phi mậu dịch

Khác nhau

Bên cạnh những điểm giống nhau của hai loại hàng hoá này cũng có một số điểm khác nhau cơ bản, cụ thể:

  • Về mục đích: Hàng mậu dịch được xuất nhập khẩu với mục đích mua bán, kinh doanh, phục vụ cho sản xuất, còn hàng hoá phi mậu dịch chỉ được phép xuất nhập khẩu với mục đích biểu tặng, viện trợ, không được phép trao đổi, mua bán vì mục đích thương mại.

  • Về thời gian: Thời gian thanh toán của hàng phi mậu dịch nhanh hơn, do đó thời gian nhận hàng của loại hàng hoá này cũng được rút ngắn hơn so với loại hàng hóa mậu dịch.


2. Hàng hóa nào được xác nhận là hàng hóa phi mậu dịch?

Khái niệm hàng phi mậu dịch được quy định rất rõ trong thông tư 128/2013/TT-BTC ngày 10/09/2013. Theo điều 69 của thông tư này có quy định như sau:

“Hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu không nhằm mục đích thương mại (dưới đây gọi tắt là hàng phi mậu dịch) gồm:

  • Quà biếu, tặng của tổ chức, cá nhân ở nước ngoài gửi cho tổ chức, cá nhân Việt Nam. Của tổ chức, cá nhân ở Việt Nam gửi cho tổ chức, cá nhân ở nước ngoài.

  • Hàng hoá của cơ quan đại diện ngoại giao, tổ chức quốc tế tại Việt Nam và những người làm việc tại các cơ quan, tổ chức này.

  • Hàng hóa viện trợ nhân đạo.

  • Hàng hoá tạm nhập khẩu, tạm xuất khẩu của những cá nhân được Nhà nước Việt Nam cho miễn thuế.

  • Hàng mẫu không thanh toán.

  • Dụng cụ nghề nghiệp, phương tiện làm việc tạm xuất, tạm nhập có thời hạn của cơ quan, tổ chức, của người xuất cảnh, nhập cảnh.

  • Tài sản di chuyển của tổ chức, cá nhân.

  • Hành lý cá nhân của người nhập cảnh gửi theo vận đơn, hàng hoá mang theo người của người nhập cảnh vượt tiêu chuẩn miễn thuế.

  • Hàng hoá phi mậu dịch khác.”

Như vậy, những hàng hóa thuộc 9 trường hợp trên thì được gọi là hàng phi mậu dịch.